Zwerverbestaan van drieteenstrandlopers

Drieteenstrandlopers zwerven tijdens de winter de kusten af van Noordwest-Europa. Alleen de Waddenzee lijkt in de nazomer een honkvaste plek om de veren te ruien. Dit blijkt uit veldobservaties van Metawad onderzoeker Jeroen Reneerkens.

Groenlandse drieteenstrandlopers broeden op de Arctische toendra. Na het broedseizoen vliegen ze naar de kusten van West-Europa en Afrika om daar te overwinteren. Vogels die in Afrika overwinteren zullen nooit een Europese winter meemaken, of andersom. Maar binnen hun overwinteringsgebied zwerven ze aardig rond, op zoek naar de beste foerageerplekken. Een Nederlandse drieteenstrandloper, herkenbaar aan een gele vlag (zie foto), werd op 22 oktober 2011 gefotografeerd op het Noordzeestrand van Terschelling (zie foto). Ook deze winter, op 8 november 2014, werd de vogel op Terschelling gezien en een week later gefilmd op de rotskusten in Zuid-Engeland. Eerder zat dezelfde vogel in Frankrijk.

Kleurringen

Metawad onderzoeker Jeroen Reneerkens bestudeert samen met collega’s de trekbewegingen en het gedrag van drieteenstrandlopers. ‘Met het aanbrengen van kleurringen om de poten van de vogels en het aflezen van die kleurringen, weten we nu dat drieteenstrandloper Y5GGRR elke nazomer in de Waddenzee komt om zijn vleugelveren te ruien’, aldus Reneerkens. ‘We vermoeden dat de vele jonge garnaaltjes op het wad in augustus en september daarmee samenhangt. Garnalen zijn een belangrijke voedselbron voor drieteenstrandlopers en ruien kost veel energie.’

Na de vleugelrui begint voor drieteenstrandlopers een zwerverbestaan. Ze zijn niet trouw aan een bepaald stuk strand als op een andere plek meer voedsel beschikbaar is. En ook in voedselkeuze zijn de vogels niet kieskeurig. Reneerkens: ‘Ze eten wormen, garnalen en vlees uit aangespoelde schelpdieren. Dat laatste is op het filmpje te zien. En in Nederland weten ze na een aanlandige storm met verbazingwekkend gemak de locaties met aangespoelde zwaardschedes te vinden.’

Met de waarnemingen van gekleurringde vogels wil Reneerkens erachter komen waardoor de overlevingskansen van drieteenstrandlopers bepaald worden. De gebieden en plekken die de vogels in de winter bezoeken zijn daarbij essentieel, omdat het iets zegt over lokale (voedsel)omstandigheden.