Foto: Jan van de Kam
Foto: Jan van de Kam

Beringstrandloper overwintert in de vriezer

Ga je na het broedseizoen voor comfort of voor een rijk gevulde dis?
De beringstrandloper kiest duidelijk voor de dis en levert daarbij flink in op comfort. Dat beschrijft de Amerikaanse bioloog dr. Daniel Ruthrauff in het proefschrift waar hij 1 oktober op promoveerde in Groningen.

De beringstrandloper is de wadvogel met het koudste overwinteringsgebied ter wereld: de Upper Cook Inlet aan de kust van Alaska. De gemiddelde temperatuur in januari is daar -15 0C. Tegenover dat ongemak staat een ongekende dichtheid van nonnetjes; van 300 tot zelfs 3.000 exemplaren per vierkante meter.

Ruthrauff beschrijft in zijn proefschrift onder andere hoe de strandlopers hun fysiologie hebben aangepast aan de barre omstandigheden. Maag, lever en nieren zijn in de winter vergroot voor een snelle verwerking van het voedsel. Daarnaast wordt de borstspier vergroot; niet om weg te kunnen vliegen, maar om beter te kunnen rillen in de kou.

De promovendus deed een belangrijk deel van zijn onderzoek in Nederland. Bij de gespecialiseerde vogelunit van het NIOZ op Texel voerde hij experimenten uit met strandlopers in gevangenschap. Hij ontdekte daar dat de beringstrandloper beter dan andere vogels in staat is om juist díe nonnetjes te vinden met de optimale vlees-schelp verhouding. Alleen omdat hij de dunne schelpen weet te pakken die hij zonder al te veel moeite kan kraken maar die hem vervolgens wél veel energie geven, kan deze strandloper het zich veroorloven om te overwinteren in een gebied waar geen andere vogel het ’s winters uithoudt. Op ‘Nederlandse nonnetjes’, met relatief dikke schelpen, zouden deze vogels de Alaskaanse winter nooit overleven.

Meer informatie: druthrauff@usgs.gov
Documentatie: www.metawad.nl​/n6d

Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee Sovon vogelonderzoek Nederland Nederlands Instituut voor Ecologie Vogeltrekstation Stichting natuurinformatie Werkgroep Lepelaar Rijksuniversiteit Groningen Universiteit van Amsterdam Global Flyway Network in Australia