Foto: Carl Zuhorn
Foto: Carl Zuhorn

Lepelaar vrouwtje keert terug naar geboortegrond op Vlieland

Een lepelaar vrouwtje met gps-logger 651 is terug naar waar ze geboren is: de Oudenhuizenvallei op Vlieland. Carl Zuhorn van Staatsbosbeheer Vlieland en Petra de Goeij van Metawad konden op vrijdag 30 mei de loggergegevens downloaden.

Op 6 april 2013 op Schiermonnikoog krijgt een lepelaar vrouwtje met de kleurringcombinatie  RB[1 E]/ W[1 E] een gps-logger met het nummer 651. Ze broedt daar op de Oosterkwelder en haar oude ringen zijn zo slecht dat Otto Overdijk besluit haar een setje nieuwe ringen om te doen: YfLY/aLY.

Lepelaar_YfLY-aLY_651_Oudehuizenvallei_noord_Vlieland_140530_fotograaf_Carl_Zuhorn

Foto gemaakt door Carl Zuhorn.

Half april

Het is half april 2014 als het lepelaar vrouwtje zich heel even meldt op Schiermonnikoog. Ze verdwijnt al snel weer uit beeld en maar een klein deel van de loggergegevens kan gedownload worden. Maar op 28 april belt Carl Zuhorn met Petra de Goeij om te melden dat hij in de 4e Kroonspolders op Vlieland een lepelaar met een logger ziet met de kleurringen YfLY/aLY. De lepelaar staat in de zich daar gevestigde broedkolonie. De gps-logger heeft nummer 651 en van 4 t/m 6 mei probeert Zuhorn met een mobiel ontvangststation (zie foto) de vogel bij de Kroonspolders te peilen, maar zijn pogingen leveren geen succes op. De dagen daarna ziet hij het lepelaar vrouwtje niet meer.

Aflezen_GPS-loggergegevens_door_Carl_Zuhorn_fotograaf_Petra_de_Goeij

Foto gemaakt door Petra de Goeij.

Eind mei

Op vrijdag 30 mei worden er op Vlieland in de 4e Kroonspolders grote lepelaarkuikens gevangen voor de onderzoeksprojecten Metawad en Waddensleutels. Na het vangen besluiten Zuhorn en de Goeij nog even naar de Oudenhuizenvallei te gaan om te kijken hoe het daar gaat met de nieuwe vestiging van lepelaars. Voor de zekerheid gaat het mobiele ontvangststation voor het downloaden van de gps-logger gegevens ook mee. En dan gebeurt het! Het lepelaar vrouwtje laat zich zien. Eerst horen Zuhorn en de Goeij een ‘bleep’ alvorens ze haar in het wilgenstruweel zien. Na 2 uur downloaden vliegt het vrouwtje met vijf andere lepelaars naar het wad. Zuhorn en de Goeij besluiten ’s avonds terug te gaan, want het is bekend dat vrouwtjes ‘s nachts op het nest zitten. En ja hoor, ze zit op het nest en de data tot eind februari 2014 kunnen gedownload worden. Als het schemerig wordt, gaan Zuhorn en de Goeij naar huis. Zuhorn gaat de volgende morgen terug en weet de loggergegevens tot en met 30 mei te downloaden.

Vliegroute

Uit de loggergevens blijkt dat het lepelaar vrouwtje de winter van 2013/2014 heeft doorgebracht in de Morbihan in Bretagne. Vanaf daar is ze naar Nederland gevlogen (kaart 1) en van 6 tot 25 april is ze op Schiermonnikoog geweest. Daarvandaan is ze op 25 april via het Lauwersmeer en een korte stop op Ameland naar Vlieland gevlogen. Op Vlieland is ze eerst in de Kroonspolders geweest (kaart 2), maar op 30 april heeft ze besloten naar de Oudenhuizenvallei te gaan. En daar zit ze nu te broeden.

Lepelaar_YfLY-aLY_651_overzicht_vliegroute_van_140101_tot_140531

Kaart 1. De vliegroute van lepelaar vrouwtje YfLY/aLY van het overwinteringsgebied in Bretagne naar het broedgebied op Vlieland. Door op de kaart te klikken, wordt deze groter.

Lepelaar_YfLY-aLY_651_overzicht_vliegroute_op_Vlieland

Kaart 2. De vliegroute van lepelaar vrouwtje YfLY/aLY op Vlieland. Door op de kaart te klikken, wordt deze groter.

Koninklijk Nederlands Instituut voor Onderzoek der Zee Sovon vogelonderzoek Nederland Nederlands Instituut voor Ecologie Vogeltrekstation Stichting natuurinformatie Werkgroep Lepelaar Rijksuniversiteit Groningen Universiteit van Amsterdam Global Flyway Network in Australia